Гуаява (альбо гуава)- вечназялёнае трапічнае дрэва, якое звычайна дасягае ў вышыню 3-4 метры (пры правільнай абрэзцы), аднак некаторыя асобнікі здольныя вырастаць да 10 метраў.
На сённяшні дзень існуе некалькі дзясяткаў гатункаў гуаявы, якія валодаюць самымі рознымі смакавымі характарыстыкамі. Гуаяву, як, напрыклад, і авакада можна паспяхова вырошчваць у закрытым грунце пры выкананні пэўных умоваў.
Існуе тры розных гатункі гуаявы, якія падыходзяць для вырошчвання ў хаце:
- Трапічная гуаява -найбольш сакавіты гатунак з трох з самымі буйнымі пладамі. Гэтая разнавіднасць адносна марозаўстойлівая і здольная вырастаць да 3-4,6 метраў у вышыню.
- Сунічная гуаява ўяўляе сабой хмызняковае дрэва з драбнейшымі, даўкімі пладамі. Гэты гатунак, як правіла, мае высокую ўраджайнасць і дасягае каля 4 метраў у вышыню. Дрэва сунічнай гуаявы здольнае пераносіць халады да -4 градусаў.
- Ананасавая гуаява - найбольш марозаўстойлівая (выносіць да -9 градусаў). Дрэва здольнае вырастаць у вышыню да пяці метраў. Дадзены гатунак гуаявы з'яўляецца паўтрапічным і падчас моцных маразоў мае патрэбу ў паўнавартаснай абароне.
У цэлым, у гаршчках гуаява расце дастаткова добра ў розных глебах. Аднак рэкамендуецца для пасадкі гэтага дрэва выкарыстоўваць добра дрэнажаваную глебу з рн ад 5 да 7. Саджаць гуаяву варта ў грунт з прымешкай арганічнага кампосту. Памер гаршчка павінен быць глыбінёй не меней 45-60 см. Перад пасадкай абавязкова пераканаецеся, што ў ім ёсць адпаведныя дрэнажныя адтуліны.
Варта адзначыць, што гуаява досыць цягавітае дрэва і лёгка прыстасоўваецца да розных пагодных умоваў. Аднак, па-сапраўднаму добра гуаява адчувае сябе ў цёплым клімаце з вялікай колькасцю сонца і высокай вільготнасцю. Таму рэкамендуем вырошчваць гэтае дрэва ў тым куце хаты/кватэры, дзе сонца больш за ўсё.
Насенне гуаявы можна набыць непасрэдна ў краме альбо сабраць самому, выкарыстоўваючы для гэтага саспелы і сакавіты плод. У апошнім выпадку перад пасадкаю насенне неабходна старанна прамыць пад цёплаю праточнаю вадою, каб ачысціць яго ад рэшткаў мякаці.
Калі вы вырашылі выкарыстоўваць насенне фрукта, то ў гэтым выпадку галоўныя ўмовы для іх паспяховага прарастання - насенне гуавяы павінна быць:
- сабранае з саспелага фрукта;
- яму павінна быць не больш за 3 месяцы.
Улічыце, што вырошчванне гуаявы ў закрытым грунце будзе насіць чыста дэкаратыўны характар. Дрэвы ў гаршчках і кантэйнерах вельмі рэдка плоданасяць.
Працэс пасадкі насення гуаявы:
- Папярэдне вычышчаныя ад мякаці насенне загарніце ў тканіну і замачыце ў вадзе на 3-4 гадзіны.
- Падрыхтуйце гаршчок з грунтам. Пупышку лепш выкарыстоўваць для пасадкі гуавы ў добра дрэнажаваную глебу з рн ад 5 да 7.
- Паступова размяркуеце насенне па гаршчку і засыпце невялікім пластом грунту (не больш за 5 мм).
- Паліце зямлю вадою (пажадана адстаянаю).
- Змясціце гаршчок з насеннем у цёплае добра асветленае месца.
- Накрыйце верхнюю частку гаршчка харчоваю плёнкаю або шкляным вечкам.
- Палівайце вадою кожны раз, калі зямля зверху падсохне.
- Тэрмін прарастання насення -каля 2-8 тыдняў.
Звярніце ўвагу, маладыя гуаявы спачатку растуць вельмі павольна, таму не дзіўцеся, калі ім спатрэбіцца пару гадоў на тое, каб дасягнуць больш-менш нармалёвага памеру.
Гуаява вельмі непатрабавальная ў плане догляду і не мае патрэбы ў частым глыбокім паліве. У цёплае надвор'е і ў перыяд вегетацыі паліваць дрэўца варта не часцей як два-тры разы на месяц. У зімовыя месяцы гуаяву палівайце таксама вельмі ўмерана. Справа ў тым, што дрэвы гэтага фрукта маюць неглыбокія карані, якія хутка паглынаюць ваду і пажыўныя рэчывы. Таму рэгулярны пераліў можа стаць прычынай гніення каранёў.
Угнойваць гуаяву варта арганічным грануляваным угнаеннем раз у тры месяцы. Гуаява не мае патрэбы ў сур'ёзнай абрэзцы, дастаткова своечасова выдаляць усе мёртвыя або перасякальныя галіны. Апроч гэтага, падчас росту дрэва, рэкамендуецца кожную вясну перасаджваць гуаяву ў ёмістасць большага памеру.
Першае абразанне праводзіцца, калі гуаява вырасце да 30 см: дзеля фіксацыі росту абразаецца верхавіна. Праз пару месяцаў галінкі, якія маюць найлепшае размяшчэнне, таксама прышчыпваюцца (пры гэтым іх даўжыня павінная быць не меней 60 см). Непатрэбныя галінкі выдаляюцца.
Абавязкова паклапаціцеся аб абароне дрэва ад нізкіх тэмператураў. Калі гуаява расце ў кантэйнеры па-за хатай, тое яе варта перамясціць у цёплае памяшканне (напрыклад, цяпліцу) і накрыць прасцінай ці брызентам, каб захаваць цяпло. Памятайце, што гуаява, перш за ўсё, трапічная расліна і моцныя маразы не перажыве.
Прафілактыка захворванняў зводзіцца да наступных мераў:
- Выдаляйце ўсе пашкоджаныя галінкі і лісцікі (надломленыя, надкусаныя і гэтак далей).
- Апырсквайце раз у 3-4 месяцы хлорокіссю медзі. Разводзіцца ў прапорцыі 40 г на 10 л вады. Распыляйце з пульверызатара.
- Рэгулярна праглядайце расліну, каб выявіць змены ў вонкавым выглядзе.
- Не стаўце гуаяву пад прамыя сонечныя прамяні. Атрыманыя апёкі могуць стаць месцам узнікнення хваробы.
- Праводзіце рэгулярна падкормы. Пра гэта мы ўжо казалі. Яны ўмацуюць імунітэт расліны, і яно будзе менш хварэць.